Afty na dziąśle i języku – jak je leczyć?

Afty najczęściej diagnozowane są u dzieci, ale zmiany te mogą pojawiać się również u osób dorosłych. Jak można rozpoznać, że doszło do powstania afty? Jak ją wyleczyć? Czym charakteryzują się afty na dziąśle i języku?

Aftami nazywa się niewielkie zmiany o charakterze nadżerki, które powstają w jamie ustnej oraz w gardle. Dają nieprzyjemne dolegliwości bólowe, mogą piec i swędzieć. Przeważnie znikają samoistnie do tygodnia, ale czasami obecne są nawet przez kilka tygodni.

Jak wygląda afta?

Afty najczęściej mają wielkość około 1-2 mm, ale zdarza się, że dochodzą do 5 mm. Przeważnie pojawiają się pojedynczo, lecz mogą również być widoczne w grupach.

Możemy rozpoznać je po białym środku oraz po zaczerwienionej obwódce, świadczącej o stanie zapalnym.

Najczęściej występujące afty:

• afta na dziąśle od zewnętrznej albo wewnętrznej strony

• afta na podniebieniu miękkim

• afta na policzku od wewnętrznej strony

• afta na wardze od wewnętrznej strony

• afta na języku na różnych jego powierzchniach

• afta na migdałkach

• afta na gardle

Afty mogą być położone w różnych punkach jamy ustnej. Zdarza się, że jeśli infekcja jest poważna, dochodzi również do przenoszenia się zmian, na przykład afta na dziąśle przechodzi na wargę.

Każdy typ afty opisano szczegółowo w kompendium wiedzy o aftach: https://aftyinfo.net.pl/

Kiedy pojawiają się afty?

Afty najczęściej pojawiają się jako wynik urazu mechanicznego, ale również mogą być objawem różnych chorób i obniżenia odporności organizmu. Przeważnie afty u dzieci powstają jako skutek nieprawidłowego szczotkowania zębów – zbyt mocnego nacisku na dziąsła albo stosowania zbyt twardej szczoteczki. Mogą być również efektem kamienia nazębnego albo próchnicy. Na ich występowanie narażone są też osoby noszące aparaty ortodontyczne.

Często afta na języku albo na wardze pojawia się również jako skutek mimowolnego albo przypadkowego pogryzienia lub urazu podczas zabawy czy uprawiania sportów. Warto także wskazać, że aftom sprzyja jedzenie kwaśnych, ostrych oraz gorących potraw, a także mogą być one wywoływane przez niektóre alergizujące składniki dodawane do pożywienia czy do past do zębów, na przykład laurylosiarczan sodu (SLS, dodecylosiarczan sodu).

W poważniejszych przypadkach afty mogą świadczyć o niedoborach witaminy B12, kwasu foliowego, cynku lub żelaza, o zaburzeniach hormonalnych, o nadmiernym stresie obniżającym odporność, o zapaleniu jelit czy też o nowotworach.

Jak można wyleczyć afty u dzieci?

Leczenie jest miejscowe i można prowadzić je z wykorzystaniem domowych metod lub skorzystać z dostępnych w aptekach preparatów przeznaczonych na afty.

Domowe metody leczenia aft bazują przede wszystkim na płukankach, które mają za zadanie zdezynfekować miejscowe owrzodzenie oraz przyspieszyć leczenie. Stosuje się przede wszystkim płukanki ze słabego roztworu soli (pół łyżeczki soli na szklankę ciepłej wody), płukanki ziołowe z szałwii czy rumianku. Zmiany można smarować też wodą utlenioną – nie należy używać spirytusu!

W aptekach znajdziemy z kolei wygodne w użyciu środki w formie żelu, maści czy sprayu, które nakładane są bezpośrednio na zmiany. Spray jest przy tym bardzo pomocny w przypadku aft położonych na migdałkach czy w gardle. W aptekach można zakupić także gotowe płukanki do jamy ustnej przeznaczone do leczenia aft.

Gdy afty nawracają

Zdarza się, że u dzieci dochodzi do tak zwanej aftozy nawrotowej. To choroba przede wszystkim warunkowana przez czynniki genetyczne, dlatego występuje rodzinnie, ale może być także symptomem poważniejszych problemów zdrowotnych.

Gdy afty u dzieci występują częściej niż raz na rok, jest ich bardzo dużo, są bolesne, warto udać się do lekarza w celu dokonania dalszej diagnostyki i dobrania właściwej metody leczenia.